زیرساخت فناوری اطلاعات (IT Infrastructure) چیست؟
زیرساخت فناوری اطلاعات مجموعه‌ای از ابزارها و منابعی است که برای ساخت و اجرای نرم‌افزارها در یک سازمان لازم است. این مجموعه شامل سخت‌افزار، اجزای شبکه، سیستم‌عامل، فضای ذخیره‌سازی داده و انواع نرم‌افزارهایی است که سازمان برای ارائه خدمات فناوری اطلاعات و اجرای راه‌حل‌های داخلی از آن‌ها استفاده می‌کند.
در گذشته، مدیریت زیرساخت فناوری اطلاعات پیچیده و پرهزینه بود، چون سازمان‌ها مجبور بودند تجهیزات را خودشان خریداری کرده و نگهداری و به‌روزرسانی‌ها را داخلی انجام دهند. اما امروزه با رایانش ابری (Cloud Computing)، ارائه‌دهندگان ابری می‌توانند بیشتر نیازهای زیرساختی را به‌طور کامل مدیریت کنند. این موضوع به سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که انتخاب کنند کدام بخش‌ها را خودشان تهیه کرده و کدام را به‌صورت خدمات ابری دریافت کنند.
اجزای زیرساخت فناوری اطلاعات کدام‌اند؟
زیرساخت فناوری اطلاعات شامل مجموعه‌ای از نرم‌افزارها، سخت‌افزارها، شبکه‌ها و خدمات متصل است که محیط فناوری اطلاعات یک سازمان را شکل می‌دهند. هر بخش از این زیرساخت، وظیفه خاصی دارد و به عملکرد کلی سیستم کمک می‌کند. این اجزا شامل طیف گسترده‌ای از ابزارها و سامانه‌ها هستند.
سخت‌افزار فناوری اطلاعات
سخت‌افزار شامل تمام دستگاه‌ها و ماشین‌های فیزیکی است که یک سازمان در محیط فناوری اطلاعات خود استفاده می‌کند. تجهیزاتی مثل حافظه‌های ذخیره‌سازی و سرورهایی که منابع شبکه را فراهم می‌کنند، در این دسته قرار دارند. دستگاه‌هایی مثل رایانه، تلفن همراه و تبلت نیز جزء سخت‌افزار به شمار می‌آیند.
نرم‌افزار فناوری اطلاعات
زیرساخت نرم‌افزاری شامل موارد زیر است:
- سیستم‌عامل‌ها
- میان‌افزارها (Middleware)
- پایگاه‌های داده
- سرورهای اپلیکیشن
- نرم‌افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری (CRM)
- برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP)
- سامانه‌های مدیریت محتوا
- نرم‌افزارهای مجازی‌سازی
همچنین سایر منابع سیستمی را نیز در بر می‌گیرد که برای تبادل داده، میزبانی برنامه‌ها و کارکرد درست سیستم‌های فناوری اطلاعات حیاتی هستند.
زیرساخت شبکه
زیرساخت شبکه به سازمان‌ها امکان می‌دهد به اینترنت متصل شوند و میان دفاتر مختلف یا مراکز داده ارتباط برقرار کنند. این زیرساخت شامل ابزارهایی برای ارسال و دریافت اطلاعات از طریق اینترنت، شبکه‌های محلی (LAN)، شبکه‌های گسترده (WAN)، توزیع بار (Load Balancers) و پروتکل‌های شبکه است.
مراکز داده
مرکز داده مکانی فیزیکی است که مجموعه‌ای از دستگاه‌های سخت‌افزاری را در یک محل نگهداری می‌کند. این مراکز نیاز به تجهیزات جانبی مثل سیستم‌های خنک‌کننده و امنیتی دارند. راه‌اندازی و نگهداری مراکز داده در محل سازمان، پرهزینه است.
زیرساخت خدمات ابری
زیرساخت ابری شامل پلتفرم‌ها، نرم‌افزارها و سخت‌افزارهایی است که توسط شرکت‌های دیگر به‌عنوان خدمات به سازمان‌ها ارائه می‌شود. با استفاده از نرم‌افزار به‌عنوان خدمت (SaaS)، دیگر نیازی به نصب نرم‌افزارها به‌صورت محلی نیست. همچنین می‌توان از زیرساخت به‌عنوان خدمت (IaaS) استفاده کرد تا منابع فناوری اطلاعات را از طریق ابر در اختیار گرفت و نیازی به داشتن سرورهای فیزیکی نبود.
زیرساخت امنیتی
زیرساخت امنیتی در تمام بخش‌های معماری فناوری اطلاعات حضور دارد. این بخش برای محافظت از داده‌ها، رمزنگاری و کنترل دسترسی‌ها طراحی شده است. سامانه‌های احراز هویت و مجوزدهی، تشخیص و جلوگیری از تهدیدات، و پروتکل‌های رمزنگاری همگی در دسته زیرساخت امنیتی قرار می‌گیرند.
انواع زیرساخت فناوری اطلاعات کدام‌اند؟
با پیشرفت فناوری، مدل‌های مختلفی از زیرساخت فناوری اطلاعات در دسترس سازمان‌ها قرار گرفته است.
زیرساخت سنتی
در این مدل، سازمان تمام تجهیزات و معماری فناوری اطلاعات را در مالکیت خود دارد. داده‌ها در سرورهای داخلی یا مراکز داده در محل سازمان نگهداری می‌شوند و هیچ وابستگی‌ای به خدمات دیگر شرکت‌ها وجود ندارد.
اگرچه این روش از نظر امنیتی مزایایی دارد، اما راه‌اندازی آن هزینه‌بر بوده و نیاز به نگهداری دائم و فضای فیزیکی زیاد دارد.
زیرساخت ابری
زیرساخت ابری به منابع و سامانه‌هایی اشاره دارد که از طریق رایانش ابری فراهم می‌شوند. در این مدل، سازمان‌ها به‌جای خرید و نگهداری سخت‌افزار، منابع مورد نیاز را اجاره می‌کنند.
برای این کار می‌توان با ارائه‌دهندگان ابر عمومی مانند خدمات وب آمازون (Amazon Web Services یا AWS) همکاری کرد. این شرکت‌ها زیرساخت را تهیه و مدیریت می‌کنند و شما از طریق مجازی‌سازی به آن دسترسی دارید. تمام منابع فناوری اطلاعات به‌صورت خدمات مدیریت‌شده قابل استفاده هستند.
روش دیگر، ایجاد ابر خصوصی است؛ جایی که سازمان منابع مرکز داده داخلی خود را از طریق رابط‌های برنامه‌نویسی (API) مجازی‌سازی می‌کند.
زیرساخت ابری انعطاف‌پذیری، مقیاس‌پذیری و امنیت بالایی برای کسب‌وکارها فراهم می‌آورد.
زیرساخت ترکیبی
زیرساخت ابری ترکیبی رویکردی است که در آن منابع محلی را دارید، اما همچنین از خدمات ابری برای تقویت یا پر کردن شکاف‌های موجود استفاده می‌کنید. شما می‌توانید یک محیط فناوری اطلاعات راه‌اندازی کنید که منابع از چندین ارائه‌دهنده ابر و مراکز داده داخلی را ترکیب کند تا نیازهای مختلف را به‌صورت کارآمد و مقرون‌به‌صرفه برآورده سازد.
چگونه می‌توانید زیرساخت فناوری اطلاعات خود را بهینه‌سازی کنید؟
زیرساخت بهینه‌شده فناوری اطلاعات سیستم‌هایی با عملکرد بالا، تأخیر کم و امنیت بالا برای سازمان‌ها فراهم می‌کند. شما می‌توانید با ترکیب روش‌های سنتی زیرساخت با پشتیبانی از خدمات ابری، زیرساخت فعلی خود را بهینه کنید. برای مثال، می‌توانید از زیرساخت به‌عنوان خدمت (IaaS) و پلتفرم به‌عنوان خدمت (PaaS) استفاده کنید.
با استفاده از IaaS، می‌توانید به منابع مجازی‌شده محاسباتی دسترسی پیدا کنید. با همکاری با ارائه‌دهندگان IaaS، می‌توانید از شبکه‌ها، سرورها، ماشین‌های مجازی و سیستم‌های ذخیره‌سازی که توسط ارائه‌دهنده ابر فراهم شده است، استفاده کنید. IaaS مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری بالایی به کسب‌وکارها می‌دهد، زیرا می‌توانند منابع بیشتری را برای پاسخ به تقاضای بالاتر اجاره کنند.
PaaS روش دیگری برای دسترسی به ابزارها و برنامه‌های ارائه‌دهندگان ابر است. PaaS در توسعه نرم‌افزار مفید است، زیرا محیط جدیدی را برای ساخت، آزمایش و استقرار برنامه‌ها فراهم می‌کند. ارائه‌دهندگان PaaS همچنین به خودکارسازی مراحل توسعه کمک می‌کنند که باعث کاهش کار لازم از سوی شما یا توسعه‌دهندگان در زمان راه‌اندازی می‌شود.
