چه شاخص‌هایی نشان‌دهنده ضرورت مدیریت API هستند؟

مدیریت API یعنی نظارت هدفمند بر طراحی، سبک، توسعه، چرخه عمر و امنیت APIها، تا همه رابط‌ها و رفتارهایشان با استانداردهای سازمانی و بهترین شیوه‌های صنعت مطابقت داشته باشد.

این موضوع فقط به یک صنعت خاص محدود نیست؛ بیشتر با اندازه سازمان، سبد فناوری و فرهنگ توسعه ارتباط دارد. با این حال، برخی نشانه‌ها مشخص می‌کنند که وقت آن رسیده که به مدیریت API فکر کنید.

۱. از روز اول API-محور هستید

اگر API-first هستید و از OpenAPI یا مشخصات مشابه استفاده می‌کنید، مدیریت API منطقی است. مشتریان شما انتظار دارند درخواست‌ها و پاسخ‌ها مطابق قراردادها باشند؛ هر انحرافی ممکن است باعث خراب شدن برنامه‌ها شود.

• مزیت: ابزارهای خودکار می‌توانند lint کردن و اعتبارسنجی OpenAPI را انجام دهند.

۲. مشتریان شما به APIها وابسته‌اند

اگر مشتریان خارجی یا داخلی شما برای برنامه‌های حیاتی خود به APIها متکی هستند، آنها انتظار ثبات، عملکرد و امنیت استاندارد دارند. بدون فرآیند استاندارد برای بررسی توسعه، ممکن است قراردادهای سطح سرویس (SLA) نقض شوند.

• نکته: APIهای عمومی به همان اندازه داخلی نیازمند نظارت و ثبت مناسب هستند.

۳. کاتالوگ عظیم API دارید

اگر تیم‌های متعدد در مقیاس بزرگ با مجموعه داخلی گسترده‌ای از APIها کار می‌کنند، مدیریت API به ثبات و قابلیت کشف بهتر کمک می‌کند.

• مزیت‌ها:

  • جلوگیری از APIهای رهاشده یا غیرقابل ردیابی

  • تسهیل یکپارچه‌سازی داخلی

  • بهبود امنیت و جلوگیری از سرویس‌های سایه یا endpoints بدون مالک

۴. در صنعت تحت نظارت فعالیت می‌کنید

صنایع دولتی، مالی، بهداشت و درمان و هر سازمانی که ملزم به رعایت قوانین داده‌ها است، نیاز به نظارت دقیق بر APIها دارند.

• مثال‌ها:

  • رعایت استانداردهای Open Banking

  • پیاده‌سازی طراحی صفر اعتماد (Zero Trust)

  • ممیزی برای حفاظت از حریم خصوصی داده‌ها

۵. استفاده گسترده از AI

کدهای تولیدشده توسط AI ممکن است خطا داشته باشند، بازنویسی ضعیف انجام دهند یا اطلاعات حساس فاش کنند.

• راهکار: مدیریت توسعه و طراحی API کمک می‌کند کد قابل استفاده مجدد و امن باشد، و از افشای ناخواسته توکن‌ها و داده‌های حساس جلوگیری شود.

۶. APIها را با MCP بسته‌بندی می‌کنید

Model Context Protocol (MCP) استاندارد جدیدی برای اتصال AI به APIهاست. سیستم‌های MCP می‌توانند در معرض حملات injection-like باشند و نیاز به مقررات امنیتی محکم دارند.

• مزیت مدیریت API: پیاده‌سازی rate limiting، دسترسی حداقلی و کنترل دسترسی OAuth قبل از مواجهه با خطرات امنیتی.

۷. سبک‌های متناقض API دارید

استفاده همزمان از REST، GraphQL، WebSockets و WebRTC قابل قبول است، اما ناسازگاری‌ها در نامگذاری، کدهای خطا، ساختار JSON و دیگر استانداردها می‌تواند باعث سردرگمی توسعه‌دهندگان شود.

• راهکار: راهنمای سبک طراحی API که هم مرجع انسانی و هم قابل اعمال خودکار باشد.

۸. Gatewayهای متعدد دارید

وجود چندین API Gateway و مدیریت‌کننده‌های API (مثل Kong، Apigee، Tyk و…) می‌تواند توسعه را پیچیده کند.

• راهکار: نظارت بهتر و دستورالعمل‌های توسعه کمک می‌کند مهندسان به بهترین ابزارها دسترسی داشته باشند.

۹. به طور مداوم نسخه‌بندی می‌کنید

بدون مدیریت صحیح نسخه‌ها، ممکن است یکپارچگی‌ها شکسته شوند یا تغییرات ناخواسته باعث خطا شود.

• مثال: شرکت‌هایی مثل Atlassian با پیاده‌سازی چارچوب تغییر مدیریت داخلی، تعداد مشکلات یکپارچه‌سازی را کاهش داده‌اند.

۱۰. مستندات و وضعیت APIها در حال انحراف است

اگر مستندات ناقص یا قدیمی است، احتمالاً به مدیریت API نیاز دارید. آمار نشان می‌دهد در ۲۰۲۴، ۷۵٪ APIهای تولیدی با مشخصات خود مطابقت نداشتند.

۱۱. استفاده گسترده از APIهای شخص ثالث

میانگین یک برنامه ۲۶ تا ۵۰ API شخص ثالث دارد. تغییرات مداوم، حذف endpoints یا تغییر قراردادها باعث نیاز به نظارت بر مصرف APIهای خارجی می‌شود.

هشدار: وقتی مدیریت بیش از حد است

اگر سازمان شما کوچک است و فقط یک API دارید، مدیریت رسمی ممکن است بیش از حد باشد. قوانین سخت‌گیرانه بدون انعطاف می‌تواند روند توسعه را کند کند.

فرآیند واقعی مدیریت API متغیر است

راهکارها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• کنترل متمرکز: استانداردها توسط یک مرجع طراحی مرکزی اعمال می‌شود.

• مالکیت فدرال: مدیران API در بخش‌های مختلف نظارت دارند.

• سطح مشارکت فردی: تست و بررسی خودکار در خطوط DevOps اجرا می‌شود.

اکثر مدیران فناوری، ارزش مدیریت API را می‌دانند؛ سوال این است که چه زمانی نیاز دارید و چه شیوه‌ای برای سازمانتان مناسب است.